۱۳۹۴-۶-۱۶، ۰۳:۱۲ عصر
نظرات فقهي رهبر انقلاب درخصوص سبک زندگی دینی
تبيين بايدها و نبايدهاي "سبك زندگي" در جامعه ايراني از جمله موضوعاتي است كه پس از تشريح ضرورتهاي آن توسط رهبر انقلاب در خراسان شمالي بيشتر مورد نقد و بررسي قرار گرفت.
پايه تشكيل "سبك زندگي" در جامعه مسلمان ايران عمل به دستور العملهاي تشريع شده دين مبين اسلام و مذهب تشييع است. عمل به "احكام شرعي" كه علماي دين از متون اسلامي استنباط كرده و در قالب رساله و استفتائات به بيان آن ميپردازند، مقدمه لازم در سبك زندگي اسلامي است كه ديگر بايستههاي فرهنگي بر آن بنا نهاده ميشود.
روشن است كه نميشود دم از سبك زندگي اسلامي زد اما بيخيال احكام شرعي اسلام، خصوصا احكام اجتماعي آن شد يا آنها را تنها در بايگاني رسالههاي عمليه و كتابهاي احكام نگه داشت. چندي پيش نظرات فقهي جديدي از رهبر انقلاب منتشر شد كه محور برخي از آن مسائل فرهنگي و اجتماعي بود كه اگرچه عمل به آن بر مقلدين حضرت آيت الله خامنهاي واجب است بلكه ميتواند محور سبك زندگي اسلامي در بخشهاي مختلف زندگي انسان باشد.
پايه تشكيل "سبك زندگي" در جامعه مسلمان ايران عمل به دستور العملهاي تشريع شده دين مبين اسلام و مذهب تشييع است. عمل به "احكام شرعي" كه علماي دين از متون اسلامي استنباط كرده و در قالب رساله و استفتائات به بيان آن ميپردازند، مقدمه لازم در سبك زندگي اسلامي است كه ديگر بايستههاي فرهنگي بر آن بنا نهاده ميشود.
روشن است كه نميشود دم از سبك زندگي اسلامي زد اما بيخيال احكام شرعي اسلام، خصوصا احكام اجتماعي آن شد يا آنها را تنها در بايگاني رسالههاي عمليه و كتابهاي احكام نگه داشت. چندي پيش نظرات فقهي جديدي از رهبر انقلاب منتشر شد كه محور برخي از آن مسائل فرهنگي و اجتماعي بود كه اگرچه عمل به آن بر مقلدين حضرت آيت الله خامنهاي واجب است بلكه ميتواند محور سبك زندگي اسلامي در بخشهاي مختلف زندگي انسان باشد.
با توجه به اهميت مسائل مطرح شده كه بسياري از آن مورد ابتلاي جامعه امروز ماست، تعدادي از نظرات فقهي رهبر انقلاب در ادامه منتشر مي شود.
تعريف غيبت
غيبت آن است كه پشت سر مسلمان عيب مستور او (امرى که مستور عرفى است) گفته شود، مشروط به اينكه به قصد تنقيص باشد، يا در نزد عرف تنقيص بهحساب آيد.
اذن غيبت شونده به غيبت از او
اذن غيبتشونده در غيبت کردن او اعتبارى ندارد و در اين صورت نيز غيبت او جايز نيست.
ذکر ظلم بعضى از مسئولين
گزارش دادن ظلم مسئولين به مراکز و مراجع مسئول براى پيگيرى و تعقيب، بعد از تحقيق و اطمينان نسبت به آن اشکال ندارد و حتّى اگر از مقدمات نهى از منکر محسوب شود واجب مىگردد، ولى بيان آن در برابر مردم وجهى ندارد، بلکه اگر موجب فتنه و فساد و تضعيف دولت اسلامى شود حرام است.
قطع رحم
قطع رحم، حرام است ولى صلهى رحم منحصر در ديد و بازديد نيست بلكه از طرق ديگر مانند تلفن، نامه و امثال آن نيز محقّق مىشود.
قطع رحم با خويشاوند معصيتكار
قطع رحم با خويشاوند معصيتكار جايز نيست مگر اينکه احتمال داده شود که ترک معاشرت با او موقتاً موجب خوددارى او از گناه مىشود که در اين صورت به عنوان نهى از منکر، قطع رحم واجب مىگردد.
كمك به متكدّيان
اگر کمک به متکديان، ترويج دروغ، بيكارى و تكدّىگرى و تخلف از قانون باشد بايد از آن اجتناب شود. انسان مىتواند به مؤسسات مورد اطمينانى كه در اين زمينه فعال هستند كمك كند.
سيگار كشيدن
حکم قليان يا سيگار کشيدن تابع ميزان ضرر آن است. اگر داراى ضرر قابل ملاحظهاى باشد يا موجب اذيّت و آزار ديگران گردد يا خلاف قانون باشد، جايز نيست.
امر و نهى زبانى
با وجود شرايط و حفظ مراتب، وظيفه همگانى امر به معروف و نهى منكرِ زبانى مىباشد. و مراتب بالاتر از آن موكول است به مسئولين مربوطه.
امر و نهى با احتمال ضرر
هر جا خوف آن باشد كه در اثر امر به معروف يا نهى از منکر ضرر قابل ملاحظهاى متوجه انسان شود، انجام آن واجب نيست.
ملاک حرمت موسيقى
هر موسيقى که به حسب طبيعت خود از نوع موسيقى لهوى مضلّ عن سبيل الله باشد، حرام است اعم از اينکه مهيّج باشد يا نباشد و موجب ايجاد حزن و اندوه و حالات ديگر در شنونده بشود يا نشود، و در صورتى که موسيقى مناسب با مجالس لهو و گناه نباشد و مفسدهاى هم بر آن مترتّب نگردد، دليلى بر حرمت آن وجود ندارد.
غنا در شب زفاف
در غنا و موسيقى حرام (كه عبارت است از آواز لهوى مضلّ عن سبيل الله) فرقى بين عروسى و غير آن نيست.
مارش نظامى و سرود ملى
موسيقى ارتشى (مارش نظامى) و موسيقى سرود ميهنى و امثال آن از مناسبات ميهنى و اجرت گرفتن براى آن اشکال ندارد.
خالکوبى
خالکوبى اگر ضرر معتنابهى نداشته باشد حرام نيست.
مشاهده فيلمهاى توهينكننده به مقدّسات جمهورى
482. واجب است از مشاهده فيلمهايى که به مقدسات جمهورى اسلامى اهانت مىکنند، اجتناب شود.
فيلم و كتاب محرك شهوت
خواندن كتابها و ديدن فيلمهايى که محرك شهوت باشد جايز نيست.
ديدن فيلم مبتذل
ديدن فيلمهاى مستهجن و حاوى منکرات، موجب تقويت هواهاى شيطانى نفس، تضعيف اراده و ايمان و زمينهساز ترتّب مفاسد و گناهان بوده و به هيچ وجه جايز نيست.
تحريك شهوت با ديدن فيلمهاى جنسى
برانگيختن شهوت توسط ديدن فيلمهاى جنسى جايز نيست، حتى براى زن و شوهر.
معيار حرمت قمار
بهطور كلى بازى با هر چيزى كه مكلف تشخيص دهد از آلات قمار است و يا در آن شرط بندى شود به هيچ وجه جايز نيست، و بازى با هر وسيلهاى كه جزء آلات قمار به حساب نيايد بدون شرط بندى، اشكال ندارد.
پاسور
بازى با ابزار قمار از جمله پاسور، حتى بدون برد و باخت هم حرام است.
شطرنج
اگر به تشخيص مكلّف، امروزه شطرنج از آلت قمار بودن خارج شده باشد، بازى با آن بدون برد و باخت اشكال ندارد.
بيليارد
بازى با بيليارد اگر با برد و باخت همراه بوده و يا موجب ترتب مفاسد اخلاقى يا اجتماعى و يا همراه با محرّمى از محرّمات الهى باشد، جايز نيست.
بازديد از سايتهاى تبليغاتى و دريافت پول
اگر بازديد از سايتهاى تبليغاتى، ترويج فساد از قبيل نشر اكاذيب و ارائه مطالب باطله نباشد و مبلغ دريافتى بعنوان هديه باشد، بازديد از آنها و دريافت مبلغ مذكور اشكال ندارد.
استفاده از ماهواره
آنتنهاى ماهوارهاى اگرچه حکم آلات مشترک را دارد ولى چون اين وسيله براى کسى که آن را در اختيار دارد زمينه دريافت برنامههاى حرام را کاملاً فراهم مىکند و گاهى نگهدارى آن مفاسد ديگرى را نيز در بر دارد، خريد و نگهدارى آن جايز نيست مگر براى کسى که به خودش مطمئن است که استفاده حرام از آن نمىکند و بر تهيه و نگهدارى آن در خانهاش مفسدهاى هم مترتّب نمىشود. لکن اگر در اين مورد قانونى وجود داشته باشد بايد مراعات گردد.
نصب و تعمير آنتنهاى ماهوارهاى
اگر از آنتن ماهوارهاى براى امور حرام استفاده شود که غالباً همينطور است و يا تعمير کننده و يا نصب کننده علم داشته باشد به اينکه کسى که قصد تهيه آنتن ماهوارهاى را دارد، براى امور حرام از آن استفاده مىکند، خريد و فروش و نصب قطعات و راهاندازى و تعمير و فروش قطعات آن جايز نيست.
سرويسدهى کافىنت به مشتريان
اگر کسىکافىنت داشته باشد با علم به اينكه مشترى از ابزارى كه در اختيار او قرار داده مىشود استفاده حرام مىکند، جايز نيست آن را در اختيار آنها قرار دهد و كسب درآمد از اين طريق نيز اشكال دارد ولى در صورت شک در اينکه مشترى از آن بصورت حرام استفاده مىکند، اشكال ندارد.