در صورت پيش آمدن وضعى كه انسان مجبور به دفاع از خود، خانواده و ناموس شود و فرد مقابل از اين پيش آمد آسيب ببيند و حتى كشته شود، و مجازات راهزنى كه به زور از مردم اخاذى مى كند،و حكم كسى كه به زور قصد تجاوز به ديگران (اعم از زن مسلمان يا غير مسلمان) را دارد، چگونه است؟
با سلام و عرض ادب و احترام
اين گونه مسائل دو صورت دارد:
1 - گاهى راه قانونى براى برخورد با اين گونه افراد وجود دارد، پس بايد كمك كرد تا متجاوزان اسير قانون شوند.
2 - راه قانونى وجود ندارد، يا اگر وجود دارد، در دسترس نيست و شخص مهاجم مثلاً در خانه انسان و يا جاده و مكانهاى دور از دسترس است. در چنين مواقعى هرگونه دفاع در مقابل فرد متجاوز و ظالم مشروع است. اگر چنين شخصى آسيب جدى ببيند، از نظر شرعى چيزى برعهده ضارب نيست، ولى ممكن است در محاكم قانونى به اثبات و گواهى شاهد نياز باشد. در عين حال فتواى بعضى مراجع از جمله مرجع شما در پاسخ به پرسش مشابه چنين است:
«حكم دفاع و مقاومت در مقابل جانى يا سارق براى جلوگيرى از تجاوز يا هتك ناموس و يا سرقت را در موارد ذيل بيان فرماييد:
الف) آن جا كه احتمال آبرو ريزى مجنى عليه (صدمه ديده) در كار باشد،
جواب: بايد مقاومت كرد.
ب) آن جا كه احتمال قتل يا ضرب و جرح شديد مجنى عليه باشد،
جواب: در مورد احتمال عقلانى قتل، حفظ نفس لازم است.
ج) آن جا كه مال قابل ملاحظه اى مورد تعرض باشد،
جواب: در اين گونه موارد مى توان مقاومت كرد.
د) جايى كه مقاومت منجر به قتل جانى يا سارق شود،
جواب: هيچ اشكالى ندارد.
ه') در موارد عدم جواز برخورد با جانى يا سارق، تكليف مدافع چيست؟
جواب: در مواردى كه دفاع جايز است، و لو بلغ ما بلغ (يعنى تا هر جا كه شد و به هر جا كه رسيد) خون جانى و سارق هدر مى باشد و در غير آن حكم ساير مسلمين را دارد».(1)
از نظر اسلام، كسى كه با اسلحه مردم را تهديد كند و قصد جان يا مال يا ناموس مردم را داشته باشد و در اجتماع ناامنى ايجاد كند، محارب است. مفسد فى الارض كسى است كه منشأ فساد گسترده اى در محيطى شود، هر چند بدون توسل به اسلحه باشد، مانند قاچاقچيان مواد مخدر و كسانى كه مراكز فحشا را به طور گسترده ايجاد مى كنند.(2)
پى نوشتها:
1 - استفتاءات جديد، ج 2، ص 485، سؤال 1389.
2 - همان، ص 503.