عصارخانه‌ها، آسیاب‌های ویژه‌ای هستند كه در گذشته در ایران، از آن‌ها برای خُرد کردن چیزهایی همچون زردچوبه و فلفل و برای گرفتنِ روغن از دانه‌های روغنی همچون كنجد، كرچك، بزرك و...، كاربری داشته‌است. این روزها، عصارخانه‌هایی چند، در ایران برجای مانده‌اند.
از میان برجای‌مانده‌ها، عصارخانه‌ای نامور به عصارخانه‌ی «اخلاقی» در نجف‌آباد اصفهان، است كه كهن‌ترین و بزرگ‌ترین عصارخانه‌ی جهان، نام گرفته‌است. این بنا هرچند 25 خوردادماه 1381 خورشیدی به شماره 5889 در سیاهه‌ی یادمان‌‌های ملی ایران به ثبت رسیده است ولی هنوز در تملك شخصی است و تلاشی برای خریدش از سوی سازمان میراث نشده است.

با بارندگی‌های چندهفته‌ی كنونی، نگرانی‌های دوستداران یادمان‌های تاریخی از ریزش و نابودی این یادمان كهن،‌ چند برابر شده است. عصارخانه اخلاقی در مرکز شهر نجف‌آباد در کنار بازار این شهر است.

عصارخانه‌ی «اخلاقی» كه بنابر نوشته‌ای كه بر سنگِ آسیابش، حك شده، دیرینگی‌اش به روزگار صفوی می‌رسد از نظر شیوه‌ی معماری و همچنین بنابر اصول فنی كاربردی، یكی از بی‌همتاترین یادمان‌های به‌جا مانده از آن روزگار است.
نجف‌آباد را كه می‌توان شهر عصارخانه‌ها و خانه‌های تاریخی نامید این روزها با بی‌توجهی مسوولان و با ویرانی‌‌هایی كه هر روز به بهانه‌ی نوسازی بافت فرسوده، انجام می‌شود،‌ هر روز خسته‌تر و خمیده‌تر از دیروز می‌شود.
بر روی سنگ آسیاب عصارخانه‌ی اخلاقی، تاریخ 1094 هجری، حك شده(نزدیك به 350 سال پیش) که با روزگار شاه سلیمان صفوی برابری دارد. از فضاهای این عصارخانه تنها تیرخانه‌ی آن و فضای سنگ آسیاب بر‌جای‌مانده است.