۱۳۹۴-۴-۲۴، ۱۲:۴۵ صبح
http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9G...Kfkt-499Fe
مد ومدگرایی
پدیدهای است که کمابیش در میان همه اقشار جامعه وجود دارد اما در این میان، جوانان بیش از دیگران به مد اهمیت میدهند و مدگرا هستند.
امروزه جوانان با گسترش وسایل ارتباط جمعی و فناوری های جدید رایانهای ارتباطات گستردهای با جوامع و فرهنگهای گوناگون یافتهاند و موقعیت آنها در شناخت فهم و ارزشها، باورها و انتخاب هنجارهای مطلوب پیچیدهتر و مشکلتر شده است و چه بسا زمینههای موجود باعث شده برخی از جوانان به رفتارها و هنجارهای متضاد با ارزشهای جامعه خویش رو آورند.
یک روز مانتوهای بلند و روز دیگر مانتوهای کوتاه، زمانی شلوارهایی با پاچه گشاد که روی زمین کشیده میشود، و زمانی دیگر، شلوارهای تنگ و کوتاه مد میشوند.
اگر از این همه افرادی که عادت کردهاند رفتار و نوع و سبک لباسشان را طبق آخرین مدهای رایج تنظیم کنند، بپرسید که به چه علت این کار را کردهاند، یا مثلا این آرم و کلمه روی لباس آنها چه کارکردی دارد، نمیتوان پاسخ قانعکنندهای شنید جز آن که: «خب قشنگه!» «برای اینکه مده»! همه این را میپوشند و...!
این پاسخها اگر چه سطحی به نظر می رسند اما بنابه تحلیل روانشناسان نشاندهنده نوعی از تعلق گروهی، نوجویی، تنوعطلبی و گرایش جوانان به «امروزی شدن» است و کاملا یک پدیده طبیعی و تا حدودی نابهنجار در جهت ارضای این نیازها محسوب میشود. اما از آنجا که همواره کالای مد شده، شیوههای رفتاری، هنجاری و ارزشهای خاصی در بین نوجوانان و جوانان رونق و شیوع مییابد و مد عاملی میشود برای انتقال هنجار و ارزشی از جامعهای به جامعه دیگر، بررسی زمینهها و پیامدهای مدگرایی یکی از موضوعات مهم در جامعه ما محسوب میشود از این رو به این مسئله می پردازیم.
به یاد روزهای جوانی
روی یکی از مبلها گوشه پذیرایی نشسته بود و کمی آن طرفتر چند تا از جوانان فامیل هم مشغول خوش و بش بودند. حوصله پدربزرگ سر رفته و منتظر بود تا زودتر شام را بیاورند، در همان حال و هوا به یاد جوانیهای خودش رو کرد به چند نوجوان که خاطرات نشاط و شادابی آن روزها را برایش زنده کند.
کمی به رفتار و گفتار آنها دقت کرد، بعد در حالی که لباسهای غیرمعمول و موهای عمود بر کله سعید نوه دختریاش، خیلی او را متعجب کرده بود، گفت: سعید بابا! این چه لباسیه؟ تو دیگه 20-19 سالته- موهات چرا رو هواست! سعید هم از خوش اخلاقی پدربزرگ استفاده (البته سوءاستفاده) کرد و گفت: پدربزرگ مده!
پدربزرگ گفت: مد چیه بابا؟! آدم باید یه چیزی بپوشه که بهش بیاد. سعید هم شروع کرد به توضیح اینکه مدل موهایش، مدل موهای فلان هنرپیشه هالیوودیه، شلوارش مد فلان سال میلادیه و پیراهنش مارک فلان کارخونه اروپایی و...پدربزرگ با حرفهای سعید قانع نشد ولی نخواست بیشتر از این موضوع را جلوی جمع پیگیری کند و فقط سری تکان داد و...شاید شما هم به این موارد برخورد کرده باشید که وقتی به یک جوان به خاطر پوشیدن لباسهای غیرمعمول و سر و شکل نامتعارف و ناشایست اعتراض میکنید، عمل خود را با مد و مد روز بودن توجیه میکنند و عجیبتر اینکه گاهی حتی خانوادهها و والدین این جوانان نیز با چنین توجیهاتی قانع میشوند و دیگر موضوع را پیگیری نمیکنند.
این نوع مدگرایی را نمیتوان به حساب هیجانات زودگذر جوانی دانست چون آثاری که بر جای می گذارد زودگذر و سطحی نیست، این طور تابع مد بودن هم برای مدگراها و هم برای جامعه گرفتاریهای زیادی ایجاد میکند که گاهی اساس نظام اعتقادی را خدشهدار میسازد و در شکل وسیعتر نظام اجتماعی و جامعه را دچار انحراف مینماید.
وقتی از درون تهی شویم...
انسان میخواهد با مد و ظاهر تشخص ایجاد کند، ولی آیا این ظاهر دچار فرسودگی نمیشود؟ «مدگرایی به نوعی تهی شدن انسان از خودش است و باعث میشود که انسان تنها به ظاهر خود توجه کرده و ظاهرش را به گونهای که فقط جلب توجه کند درست نماید.»
تشخص یک پدیده درونی است و انسان هایی که تشخص خود را از ظاهر خود نمی گیرند، انسانهایی بسیار متعالی هستند.
آهنگ رشد مد تند میزند
هر چند مد همواره در بین همه نسلها و عصرها وجود داشته، اما آهنگ رشد آن تا دوره معاصر بسیار کند بوده است. در دوره معاصر به ویژه در چند سال اخیر در واقع مد و مدگرایی به افراطیترین حد خود رسیده است.
به نظر میرسد یکی از عوامل اصلی گسترش سریع مد در جامعه و تغییر نگاه گاه به گاه آنها رشد و گسترش رسانههای جمعی به خصوص ماهواره و تلویزیون است.
به اعتقاد کارشناسان مسائل فرهنگی در حال حاضر به دلیل گسترش دنیای ارتباطات مدها خیلی سریع جای خود را بین جوانان باز میکنند. امروزه در این برهه زمانی محدود مدها در حال عوض شدن بوده و اثر تقلید و مدگرایی سریعتر از گذشته است.
مدگرایی دنیای مجازی
یازدهمین مانتویی بود که پوشیده و دوباره درآورده بود. مادرش با عصبانیت گفت: این رو دیگه چرا نمیپسندی؟! دختر نوجوان گفت: این هم رنگش خوب نیست، این روزا برای تابستان رنگ قرمز مُده، باید مانتوی قرمز خوش دوخت کوتاه و نازک پیدا کنم و بخرم!
مادرش گفت: دیروز گوشیتو عوض کردی و قرمز خریدی. من دیگه پول این ادا و اصولهای تو را ندارم و دختر در کمال بیتوجهی به ناراحتی و عصبانیت مادرش گفت: هنوز کامپیوترمو عوض نکردم. اونم مدلش قدیمی شده، دنیا، دنیای آخرین سیستمهاست.باید به روز زندگی کرد و نباید از مد و دنیا عقب بمانم.
مادرش گفت: مطمئنی از دنیا عقب نیستی؟ دختر گفت: دارم با دنیا پیش میرم و شیوه جدید زندگی کردن رو یاد میگیرم.
و مادرش ادامه داد: با دنیا پیش رفتن از راه افزایش دامنه آگاهیهاست نه اینکه دشوار زندگی کنی یا فقط به ظاهرت برسی تا دیگران به به و چه چه کنند.
مد ومدگرایی
پدیدهای است که کمابیش در میان همه اقشار جامعه وجود دارد اما در این میان، جوانان بیش از دیگران به مد اهمیت میدهند و مدگرا هستند.
امروزه جوانان با گسترش وسایل ارتباط جمعی و فناوری های جدید رایانهای ارتباطات گستردهای با جوامع و فرهنگهای گوناگون یافتهاند و موقعیت آنها در شناخت فهم و ارزشها، باورها و انتخاب هنجارهای مطلوب پیچیدهتر و مشکلتر شده است و چه بسا زمینههای موجود باعث شده برخی از جوانان به رفتارها و هنجارهای متضاد با ارزشهای جامعه خویش رو آورند.
یک روز مانتوهای بلند و روز دیگر مانتوهای کوتاه، زمانی شلوارهایی با پاچه گشاد که روی زمین کشیده میشود، و زمانی دیگر، شلوارهای تنگ و کوتاه مد میشوند.
اگر از این همه افرادی که عادت کردهاند رفتار و نوع و سبک لباسشان را طبق آخرین مدهای رایج تنظیم کنند، بپرسید که به چه علت این کار را کردهاند، یا مثلا این آرم و کلمه روی لباس آنها چه کارکردی دارد، نمیتوان پاسخ قانعکنندهای شنید جز آن که: «خب قشنگه!» «برای اینکه مده»! همه این را میپوشند و...!
این پاسخها اگر چه سطحی به نظر می رسند اما بنابه تحلیل روانشناسان نشاندهنده نوعی از تعلق گروهی، نوجویی، تنوعطلبی و گرایش جوانان به «امروزی شدن» است و کاملا یک پدیده طبیعی و تا حدودی نابهنجار در جهت ارضای این نیازها محسوب میشود. اما از آنجا که همواره کالای مد شده، شیوههای رفتاری، هنجاری و ارزشهای خاصی در بین نوجوانان و جوانان رونق و شیوع مییابد و مد عاملی میشود برای انتقال هنجار و ارزشی از جامعهای به جامعه دیگر، بررسی زمینهها و پیامدهای مدگرایی یکی از موضوعات مهم در جامعه ما محسوب میشود از این رو به این مسئله می پردازیم.
به یاد روزهای جوانی
روی یکی از مبلها گوشه پذیرایی نشسته بود و کمی آن طرفتر چند تا از جوانان فامیل هم مشغول خوش و بش بودند. حوصله پدربزرگ سر رفته و منتظر بود تا زودتر شام را بیاورند، در همان حال و هوا به یاد جوانیهای خودش رو کرد به چند نوجوان که خاطرات نشاط و شادابی آن روزها را برایش زنده کند.
کمی به رفتار و گفتار آنها دقت کرد، بعد در حالی که لباسهای غیرمعمول و موهای عمود بر کله سعید نوه دختریاش، خیلی او را متعجب کرده بود، گفت: سعید بابا! این چه لباسیه؟ تو دیگه 20-19 سالته- موهات چرا رو هواست! سعید هم از خوش اخلاقی پدربزرگ استفاده (البته سوءاستفاده) کرد و گفت: پدربزرگ مده!
پدربزرگ گفت: مد چیه بابا؟! آدم باید یه چیزی بپوشه که بهش بیاد. سعید هم شروع کرد به توضیح اینکه مدل موهایش، مدل موهای فلان هنرپیشه هالیوودیه، شلوارش مد فلان سال میلادیه و پیراهنش مارک فلان کارخونه اروپایی و...پدربزرگ با حرفهای سعید قانع نشد ولی نخواست بیشتر از این موضوع را جلوی جمع پیگیری کند و فقط سری تکان داد و...شاید شما هم به این موارد برخورد کرده باشید که وقتی به یک جوان به خاطر پوشیدن لباسهای غیرمعمول و سر و شکل نامتعارف و ناشایست اعتراض میکنید، عمل خود را با مد و مد روز بودن توجیه میکنند و عجیبتر اینکه گاهی حتی خانوادهها و والدین این جوانان نیز با چنین توجیهاتی قانع میشوند و دیگر موضوع را پیگیری نمیکنند.
این نوع مدگرایی را نمیتوان به حساب هیجانات زودگذر جوانی دانست چون آثاری که بر جای می گذارد زودگذر و سطحی نیست، این طور تابع مد بودن هم برای مدگراها و هم برای جامعه گرفتاریهای زیادی ایجاد میکند که گاهی اساس نظام اعتقادی را خدشهدار میسازد و در شکل وسیعتر نظام اجتماعی و جامعه را دچار انحراف مینماید.
وقتی از درون تهی شویم...
انسان میخواهد با مد و ظاهر تشخص ایجاد کند، ولی آیا این ظاهر دچار فرسودگی نمیشود؟ «مدگرایی به نوعی تهی شدن انسان از خودش است و باعث میشود که انسان تنها به ظاهر خود توجه کرده و ظاهرش را به گونهای که فقط جلب توجه کند درست نماید.»
تشخص یک پدیده درونی است و انسان هایی که تشخص خود را از ظاهر خود نمی گیرند، انسانهایی بسیار متعالی هستند.
آهنگ رشد مد تند میزند
هر چند مد همواره در بین همه نسلها و عصرها وجود داشته، اما آهنگ رشد آن تا دوره معاصر بسیار کند بوده است. در دوره معاصر به ویژه در چند سال اخیر در واقع مد و مدگرایی به افراطیترین حد خود رسیده است.
به نظر میرسد یکی از عوامل اصلی گسترش سریع مد در جامعه و تغییر نگاه گاه به گاه آنها رشد و گسترش رسانههای جمعی به خصوص ماهواره و تلویزیون است.
به اعتقاد کارشناسان مسائل فرهنگی در حال حاضر به دلیل گسترش دنیای ارتباطات مدها خیلی سریع جای خود را بین جوانان باز میکنند. امروزه در این برهه زمانی محدود مدها در حال عوض شدن بوده و اثر تقلید و مدگرایی سریعتر از گذشته است.
مدگرایی دنیای مجازی
یازدهمین مانتویی بود که پوشیده و دوباره درآورده بود. مادرش با عصبانیت گفت: این رو دیگه چرا نمیپسندی؟! دختر نوجوان گفت: این هم رنگش خوب نیست، این روزا برای تابستان رنگ قرمز مُده، باید مانتوی قرمز خوش دوخت کوتاه و نازک پیدا کنم و بخرم!
مادرش گفت: دیروز گوشیتو عوض کردی و قرمز خریدی. من دیگه پول این ادا و اصولهای تو را ندارم و دختر در کمال بیتوجهی به ناراحتی و عصبانیت مادرش گفت: هنوز کامپیوترمو عوض نکردم. اونم مدلش قدیمی شده، دنیا، دنیای آخرین سیستمهاست.باید به روز زندگی کرد و نباید از مد و دنیا عقب بمانم.
مادرش گفت: مطمئنی از دنیا عقب نیستی؟ دختر گفت: دارم با دنیا پیش میرم و شیوه جدید زندگی کردن رو یاد میگیرم.
و مادرش ادامه داد: با دنیا پیش رفتن از راه افزایش دامنه آگاهیهاست نه اینکه دشوار زندگی کنی یا فقط به ظاهرت برسی تا دیگران به به و چه چه کنند.