۱۳۹۹-۴-۲۹، ۰۵:۵۵ عصر
افرادی که چاقی مرضی یا مفرط دارند، معمولا راه‌های مختلفی را برای لاغر شدن و کاهش وزن امتحان می‌کنند. البته طیف وسیعی از روش‌های لاغری وجود دارد، اما بیشتر آن‌ها در دراز مدت با شکست مواجه میشود. و یا فقط موفق به کاهش تنها چند کیلو وزن در بدن شخص میشود. بنظر می‌رسد سریع‌ترین راه و کارسازترین راه برای خلاص شدن از چاقی مفرط، انجام عمل جراحی است. اما چه کسی قادر به انجام چنین عمل‌های جراحی است؟ برای اینکه به کمک پروسیجرهای تهاجمی از شر چاقی نجات پیدا کنیم، باید خود را به دست چه کسی بسپاریم؟ البته که جواب کوتاه، متخصص جراحی لاغری است.
متخصص و جراح لاغری کیست؟
به طور خلاصه، به کسی که به کمک تکنیک‌های جراحی، به لاغر شدن بیماران دچار چاقی مفرط کمک می‌کنند متخصص لاغری یا جراح لاغری گفته میشود. در اصطلاح عامیانه به این پزشک دکتر لاغری نیز گفته میشود. دکتر لاغری به افرادی که با روش‌های دیگر موفق به کاهش وزن نشده‌اند کمک میکند تا در یک مدت زمان کوتاه‌تر، به هدف خود یعنی لاغری برسند. البته دکتر و جراح لاغری واژه مناسبی برای این جراحان نیست. از آنجایی که این پزشکان راه‌کار جراحی برای افراد چاق ارائه می‌دهند، بهتر است آن‌ها را جراح چاقی خطاب کرد نه لاغری.
باریاتریک یا جراحی لاغری برای کاهش وزن (Bariatric)
به روش‌های جراحی اطلاق میشود که جراح چاقی از آن‌ها برای کاهش وزن افراد چاق، به منظور پیشگیری یا درمان عوارض ناشی از چاقی انجام می‌دهد. اگر چاقی درمان نشود مشکلات متعددی از جمله بیماری ها و اختلالات قلبی عروقی گریبان افراد چاق را می گیرد.
جراح لاغری از دو روش متفاوت برای درمان چاقی استفاده می کند:
محدود کردن ورود مواد غذایی: محدود کردن و کاستن از حجم معده باعث میشود که معده خیلی زود از مواد غذایی پر شده و درنتیجه، سیری باعث کاهش ورود و جذب مقدار زیادی کالری به بدن میشود.
کاهش جذب مواد غذایی: در این روش با کوتاه کردن یا دور زدن بخشی از روده، میزان کالری و مواد مغذی که توسط بدن جذب میشود کاهش پیدا میکند.
روش‌های مختلف جراحی لاغری
زمانی که به جراح چاقی مراجعه می‌کنید، او ابتدا وضعیت شما را بررسی میکند. قطعا تعدادی آزمایش درخواست خواهد داد. بعد از بررسی نتایج آزمایش، جراح لاغری مناسب‌ترین شیوه جراحی را به شما پیشنهاد می‌دهد. معمولا ۴ تکنیک رایج جراحی در خصوص چاقی وجود دارد که عبارتند از:
• تکنیک روکس-اِن وای یا بای پس معده (Roux-en-Y gastric bypass)
• تکنیک حلقه از طریق لاپاراسکوپیک (Laparoscopic adjustable gastric banding)
• عمل اسلیو گاسترکتومی (Sleeve gastrectomy)
• دئودنال سوییچ یا عمل بای پس معده همراه با جابجایی بیوپانکراتیک (Duodenal switch)
• تکنیک عمل جراحی لاغری بای پس معده یا روکس – اِن وای (Roux-en-Y gastric bypass)
افراد چاق معده‌های بزرگ و حجیمی دارند. معده این افراد در هر وعده غذایی مقدار زیادی غذا و نوشیدنی را در خود جای می‌دهد. در تکنیک جراحی بای پس معده یا روکس-ان-وای، جراح لاغری قصد دارد که حجم معده را کاهش دهد. او کاری میکند که غذا تنها در بخش کوچکی از معده قرار بگیرد. به زبان ساده‌تر جراح چاقی به جای یک معده بزرگ و حجیم، به کمک یک ترفند، کاری میکند که فضای معده، و محل دریافت غذا در عمل چند برابر کاهش پیدا کند.
هرچند شرح این پروسه جراحی ضروری نیست و شاید تاب و تحمل شنیدن یا دیدن چگونگی انجام عمل را ندارید، اما در یک کلام:
جراح لاغری در قسمت فوقانی معده، قسمتی از ورودی مری به معده (شامل فوندوس معده) را برش می‌دهد. و سپس روده را مستقیما یه این قسمت متصل میکند. هیچ قسمتی از معده شما قرار نیست برداشته شود. اما طبق چیزی که در تصویر زیر می‌بینید معده شما به دو بخش مجزا تقسیم میشود، که قسمت تحتانی آن وظیفه تولید مواد گوارشی و شیره معده را همچنان بر عهداه دارد. و از طریق دئودنوم یا دوازدهه مواد را به روده آزاد میکند.
جراح لاغری در واقعا با این تکنیک کاری میکند که تنها بخش بسیار کوچکی از معده غذا و مواد دیگر را دریافت کند. معده خیلی زود پر میشود و شما احساس سیری می‌کنید.
باندینگ معده به منظور لاغری یکی از رایج‌ترین پروسه‌های جراحی لاغری است که در کشور ما نیز بسیار رایج شده است. جراح لاغری به کمک این تکنیک یک حلقه بالونی را به دور قسمت فوقانی معده قرار می دهد. در این روش بیمار با خوردن مقدار کمی غذا، به سرعت سیر میشود و دیگر میلی به غذا خوردن نشان نمی‌دهد. هر چند که مصرف غذا کم میشود اما جذب کالری کاهش پیدا نمی‌کند. یعنی انرژی همان مقداری که وارد معده شده را دریافت می‌کنید.
این روش البته به هر کسی توصیه نمی شود. حتی در بعضی موارد ممکن است که اثرات معکوس داشته باشد. بهتر است عوارضی که ممکن است برای شما پیش بیاید را از جراح چاقی خود سوال کنید. این روش موقتی است و معمولا محدود به چند ماه استفاده از بالون خواهد بود.
تکنیک عمل جراحی لاغری اسلیو گاسترکتومی (Sleeve gastrectomy)
شاید رایج‌ترین و موثرترین نوع عمل جراحی برای لاغری، تکنیک اسلیو باشد. برخلاف تکنیک روکس، در این عمل بخشی از معده به‌طور کامل برداشته میشود. این روش برای کسانی مناسب است که اضافه وزن زیادی دارند و همه روش‌های ممکن برای لاغری را تجربه کرده‌اند، اما موفق به کاهش وزن خود نشده‌اند. روش اسلیو بسیار کارساز است. و با توجه به اینکه بخش زیادی از معده از بدن خارج میشود، سطح هضم و جذب نیز کاهش پیدا میکند. با کاهش حجم، معده سریع پر خواهد شد. و جذب کالری هم به طبع کم میشود.
برخلاف باور عموم، روده‌ها در در عمل اسلیو دستکاری نمی‌شوند. و هیچ آسیبی به جذب مواد غذایی در روده وارد نمی‌شود. تنها معده در این عمل دستکاری خواهد شد و دستخوش تغییرات مثبتی میشود. برخی از بازیگران و سلبریتی‌های مشهور مانند خانم بهاره رهنما و خانم نعیمه نظام دوست نیز به پیشنهاد جراح لاغری به روش اسلیو عمل انجام داده‌اند.
تکنیک جراحی لاغری بای پس روده یا دئودنال سوییچ (Duodenal switch)
همانند عمل جراحی اسلیو گاسترکتومی، جراح لاغری در این روش نیز بخشی از معده را برش داده و از بدن خارج میکند. سپس قسمت باقی مانده توسط او به روده متصل میشود. قسمت دوازدهه روده به مجاری بیلوپانکراتیک متصل میشود تا مایعات و آنزیم‌های گوارشی ترشح شده از کیسه صفرا و پانکراس وارد روده شوند و به عمل هضم کمک کنند. قسمتی از روده که به پانکراس و کیسه صفرا متصل است دوباره به روده متصل میشود.
به کمک این روش جراحی بیشتر مواد غذایی وارد روده میشود و جذب کالری نیز به شدت کاهش پیدا میکند درنتیجه شخص دچار چاقی مفرط به شدت وزن کم مکند.
نکات پایانی درباره عمل لاغری و جراح لاغری
قبل از انجام هرگونه عمل جراحی لاغری تا می‌توانید پرس و جو کنید و همه شرایط را ارزیابی کنید. بررسی کنید و ببینید که آیا واقعا شما نیاز به انجام چنین عملی دارید؟ آیا واقعا همه راه‌ها برای لاغری را امتحان کرده‌اید؟
تبلیغات گسترده‌ای در خصوص لاغری و شگردهای مختلف آن وجود دارد. گول تبلیغات را نخورید و در پیدا کردن جراح لاغری مناسب و حرفه‌ای تحقیق کنید. مطمئن شوید که شخصی که شما را عمل میکند واقعا یک متخصص لاغری واقعی است. خیلی مهم است که عمل‌های جراحی لاغری در مراکز مجهز و حرفه‌ای صورت بگیرد. اگر در مطب پزشک اقدام به عمل جراحی کنید حتی احتمال مرگ شما نیز وجود دارد.
متخصص و جراح لاغری کیست؟
به طور خلاصه، به کسی که به کمک تکنیک‌های جراحی، به لاغر شدن بیماران دچار چاقی مفرط کمک می‌کنند متخصص لاغری یا جراح لاغری گفته میشود. در اصطلاح عامیانه به این پزشک دکتر لاغری نیز گفته میشود. دکتر لاغری به افرادی که با روش‌های دیگر موفق به کاهش وزن نشده‌اند کمک میکند تا در یک مدت زمان کوتاه‌تر، به هدف خود یعنی لاغری برسند. البته دکتر و جراح لاغری واژه مناسبی برای این جراحان نیست. از آنجایی که این پزشکان راه‌کار جراحی برای افراد چاق ارائه می‌دهند، بهتر است آن‌ها را جراح چاقی خطاب کرد نه لاغری.
باریاتریک یا جراحی لاغری برای کاهش وزن (Bariatric)
به روش‌های جراحی اطلاق میشود که جراح چاقی از آن‌ها برای کاهش وزن افراد چاق، به منظور پیشگیری یا درمان عوارض ناشی از چاقی انجام می‌دهد. اگر چاقی درمان نشود مشکلات متعددی از جمله بیماری ها و اختلالات قلبی عروقی گریبان افراد چاق را می گیرد.
جراح لاغری از دو روش متفاوت برای درمان چاقی استفاده می کند:
محدود کردن ورود مواد غذایی: محدود کردن و کاستن از حجم معده باعث میشود که معده خیلی زود از مواد غذایی پر شده و درنتیجه، سیری باعث کاهش ورود و جذب مقدار زیادی کالری به بدن میشود.
کاهش جذب مواد غذایی: در این روش با کوتاه کردن یا دور زدن بخشی از روده، میزان کالری و مواد مغذی که توسط بدن جذب میشود کاهش پیدا میکند.
روش‌های مختلف جراحی لاغری
زمانی که به جراح چاقی مراجعه می‌کنید، او ابتدا وضعیت شما را بررسی میکند. قطعا تعدادی آزمایش درخواست خواهد داد. بعد از بررسی نتایج آزمایش، جراح لاغری مناسب‌ترین شیوه جراحی را به شما پیشنهاد می‌دهد. معمولا ۴ تکنیک رایج جراحی در خصوص چاقی وجود دارد که عبارتند از:
• تکنیک روکس-اِن وای یا بای پس معده (Roux-en-Y gastric bypass)
• تکنیک حلقه از طریق لاپاراسکوپیک (Laparoscopic adjustable gastric banding)
• عمل اسلیو گاسترکتومی (Sleeve gastrectomy)
• دئودنال سوییچ یا عمل بای پس معده همراه با جابجایی بیوپانکراتیک (Duodenal switch)
• تکنیک عمل جراحی لاغری بای پس معده یا روکس – اِن وای (Roux-en-Y gastric bypass)
افراد چاق معده‌های بزرگ و حجیمی دارند. معده این افراد در هر وعده غذایی مقدار زیادی غذا و نوشیدنی را در خود جای می‌دهد. در تکنیک جراحی بای پس معده یا روکس-ان-وای، جراح لاغری قصد دارد که حجم معده را کاهش دهد. او کاری میکند که غذا تنها در بخش کوچکی از معده قرار بگیرد. به زبان ساده‌تر جراح چاقی به جای یک معده بزرگ و حجیم، به کمک یک ترفند، کاری میکند که فضای معده، و محل دریافت غذا در عمل چند برابر کاهش پیدا کند.
هرچند شرح این پروسه جراحی ضروری نیست و شاید تاب و تحمل شنیدن یا دیدن چگونگی انجام عمل را ندارید، اما در یک کلام:
جراح لاغری در قسمت فوقانی معده، قسمتی از ورودی مری به معده (شامل فوندوس معده) را برش می‌دهد. و سپس روده را مستقیما یه این قسمت متصل میکند. هیچ قسمتی از معده شما قرار نیست برداشته شود. اما طبق چیزی که در تصویر زیر می‌بینید معده شما به دو بخش مجزا تقسیم میشود، که قسمت تحتانی آن وظیفه تولید مواد گوارشی و شیره معده را همچنان بر عهداه دارد. و از طریق دئودنوم یا دوازدهه مواد را به روده آزاد میکند.
جراح لاغری در واقعا با این تکنیک کاری میکند که تنها بخش بسیار کوچکی از معده غذا و مواد دیگر را دریافت کند. معده خیلی زود پر میشود و شما احساس سیری می‌کنید.
باندینگ معده به منظور لاغری یکی از رایج‌ترین پروسه‌های جراحی لاغری است که در کشور ما نیز بسیار رایج شده است. جراح لاغری به کمک این تکنیک یک حلقه بالونی را به دور قسمت فوقانی معده قرار می دهد. در این روش بیمار با خوردن مقدار کمی غذا، به سرعت سیر میشود و دیگر میلی به غذا خوردن نشان نمی‌دهد. هر چند که مصرف غذا کم میشود اما جذب کالری کاهش پیدا نمی‌کند. یعنی انرژی همان مقداری که وارد معده شده را دریافت می‌کنید.
این روش البته به هر کسی توصیه نمی شود. حتی در بعضی موارد ممکن است که اثرات معکوس داشته باشد. بهتر است عوارضی که ممکن است برای شما پیش بیاید را از جراح چاقی خود سوال کنید. این روش موقتی است و معمولا محدود به چند ماه استفاده از بالون خواهد بود.
تکنیک عمل جراحی لاغری اسلیو گاسترکتومی (Sleeve gastrectomy)
شاید رایج‌ترین و موثرترین نوع عمل جراحی برای لاغری، تکنیک اسلیو باشد. برخلاف تکنیک روکس، در این عمل بخشی از معده به‌طور کامل برداشته میشود. این روش برای کسانی مناسب است که اضافه وزن زیادی دارند و همه روش‌های ممکن برای لاغری را تجربه کرده‌اند، اما موفق به کاهش وزن خود نشده‌اند. روش اسلیو بسیار کارساز است. و با توجه به اینکه بخش زیادی از معده از بدن خارج میشود، سطح هضم و جذب نیز کاهش پیدا میکند. با کاهش حجم، معده سریع پر خواهد شد. و جذب کالری هم به طبع کم میشود.
برخلاف باور عموم، روده‌ها در در عمل اسلیو دستکاری نمی‌شوند. و هیچ آسیبی به جذب مواد غذایی در روده وارد نمی‌شود. تنها معده در این عمل دستکاری خواهد شد و دستخوش تغییرات مثبتی میشود. برخی از بازیگران و سلبریتی‌های مشهور مانند خانم بهاره رهنما و خانم نعیمه نظام دوست نیز به پیشنهاد جراح لاغری به روش اسلیو عمل انجام داده‌اند.
تکنیک جراحی لاغری بای پس روده یا دئودنال سوییچ (Duodenal switch)
همانند عمل جراحی اسلیو گاسترکتومی، جراح لاغری در این روش نیز بخشی از معده را برش داده و از بدن خارج میکند. سپس قسمت باقی مانده توسط او به روده متصل میشود. قسمت دوازدهه روده به مجاری بیلوپانکراتیک متصل میشود تا مایعات و آنزیم‌های گوارشی ترشح شده از کیسه صفرا و پانکراس وارد روده شوند و به عمل هضم کمک کنند. قسمتی از روده که به پانکراس و کیسه صفرا متصل است دوباره به روده متصل میشود.
به کمک این روش جراحی بیشتر مواد غذایی وارد روده میشود و جذب کالری نیز به شدت کاهش پیدا میکند درنتیجه شخص دچار چاقی مفرط به شدت وزن کم مکند.
نکات پایانی درباره عمل لاغری و جراح لاغری
قبل از انجام هرگونه عمل جراحی لاغری تا می‌توانید پرس و جو کنید و همه شرایط را ارزیابی کنید. بررسی کنید و ببینید که آیا واقعا شما نیاز به انجام چنین عملی دارید؟ آیا واقعا همه راه‌ها برای لاغری را امتحان کرده‌اید؟
تبلیغات گسترده‌ای در خصوص لاغری و شگردهای مختلف آن وجود دارد. گول تبلیغات را نخورید و در پیدا کردن جراح لاغری مناسب و حرفه‌ای تحقیق کنید. مطمئن شوید که شخصی که شما را عمل میکند واقعا یک متخصص لاغری واقعی است. خیلی مهم است که عمل‌های جراحی لاغری در مراکز مجهز و حرفه‌ای صورت بگیرد. اگر در مطب پزشک اقدام به عمل جراحی کنید حتی احتمال مرگ شما نیز وجود دارد.
