۱۳۹۰-۱۱-۲۲، ۰۹:۰۲ عصر
پوكي استخوان يا استئوپروز از ديرباز وجود داشته ولي زياد مورد توجه قرار نمي‌گرفت به دليل اين‌كه علائم خاصي به غير از شكستگي استخوان در موارد پيشرفته از خود نشان نمي‌دهد.
![[تصویر: 61613_715.jpg]](http://www.bartarinha.ir/files/fa/news/1390/11/10/61613_715.jpg)
برای خود تراکم استخوان آرزو کنید
تراکم استخوان در نقطه مقابل پوکی استخوان قرار دارد. کسانی که درگیر بیماری پوکی استخوان نیستند، از موهبتی به نام تراکم استخوان استفاده می‌کنند، چیزی که امیدواریم برای همه شما پیش بیاید و وجود داشته باشد.برای آن‌که بدانید از پوکی استخوان رنج می‌برید یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید و احتمالا اسكن استخوان بدهيد، با‌توجه به این که ایران جامعه جوانی دارد، احتمال شیوع این بیماری در چند سال آینده زیاد است.
اين بيماري خاموش است
این بيماري بزرگ‌ترین دغدغه خانم‌ها برای روزهای میانسالی است. مشکلی که دیر یا زود سراغ همه ما را خواهد گرفت. بنابراین خود را آماده مقابله کنید.پوكي استخوان «بيماري خاموش» ناميده مي‌شود زيرا علائم باليني نداشته و در صورت پيشگيري و درمان نكردن پيشرفت مي‌كند و اولين بار خود را با عوارض جانبي كه همان شكستگي استخوان و حتي گاهي مرگ است نشان مي‌دهد.
در حالي كه اين بيماري ناتوان‌كننده، در مراحل اوليه قابل تشخيص، پيشگيري و درمان است. پوكي استخوان بيماري‌اي است كه با كاهش توده استخواني و تغيير ساختمان ميكروسكوپي استخوان، منجر به افزايش شكستگي استخوان و افزايش ريسك شكستگي (نه لزوما بروز شكستگي) مي‌شود.
خانم‌ها بيشتر در خطر هستند
در سنين بالاي 50سال ريسك شكستگي‌هاي شايع از پوكي استخوان در استخوان بالاي پا، مهره‌هاي كمر و انتهاي استخوان ساعد افزايش پيدا مي‌كند كه در خانم‌ها 40درصد و در آقايان 12درصد است. مطالعات اوليه واحد استئوپروز مركز تحقيقات روماتولوژي دانشگاه تهران نشان مي‌دهد كه متأسفانه دانسيته استخوان (تراكم استخوان) در ايرانيان نسبت به استانداردهاي بين‌المللي كمتر است. به‌طوري كه در خانم‌ها اين دانسيته در ستون فقرات 5/6 درصد و استخوان بالاي پا 4/5 درصد پايين‌تر است و در آقايان اين كاهش در ستون مهره‌ها به طور متوسط 8/13 درصد و در استخوان بالاي پا 6/4 درصد است.همه چيزهايي كه روي استخوان‌هاي شما تاثير مي‌گذارند
الف) ارث
- بيش از 80درصد تغييرات توده استخواني وابسته به فاكتورهاي ژنتيك است. تراكم استخوان به‌خصوص در خانم‌هاي جوان ارتباط بسيار نزديكي يا تراكم استخوان در وابستگان آنها دارد.
- ارتباط تراكم استخوان در 2قلوهاي تك‌تخمكي بسيار نزديك‌تر از 2قلوهاي 2تخمكي است.
- نقص‌هاي ژنتيك در گيرنده‌هاي ويتامين D نيز سبب كاهش تراكم استخوان مي‌شود.
- توده استخواني در آقايان بيشتر از خانم‌هاست. متاسفانه!
- افزايش توده استخواني از بدو تولد تا سن 20سالگي صورت مي‌گيرد و از سن 20 تا 40سالگي تقريبا حالت Ploto يا كفي پيدا مي‌كند، این يك شرايط بينابيني است كه مي‌تواند افزايش توده استخواني را در برداشته باشد.
- بعد از 40سالگي دوران كاهش تراكم استخوان آغاز می‌شود كه آن هم بستگي به عوامل گوناگون دارد.
چه ورزشي به درد استخوان‌هاي شما مي‌خورد
ورزش در سنين نوجواني، بلوغ و رژيم غذايي مناسب باعث افزايش توده استخواني مي‌شود. ورزش بيش از حد و استفاده غيرمنطقي از مكمل‌هاي غيراستاندارد به‌خصوص اگر در خانم‌ها باعث قطع قاعدگي زودرس بشود، كاهش توده استخواني را به دنبال دارد. انجام ورزش بايد به‌صورت منظم و مفرح باشد و قطع ناگهاني آن عاملي در جهت كاهش توده استخواني است.براي آن كه محتاج صندلی چرخ‌دار نشویم
نكته مهمي كه بايد به آن توجه داشت اين است كه بيماري پوكي‌استخوان بيماري خطرناكي است، زيرا تا قبل از شكستگي اندام هيچ علامتي از خود نشان نمي‌دهد.شايع‌ترين عوارض اين بيماري، شكستگي مهره‌ها به صورت خود به خود يا با يك ضربه خفيف است كه كاهش قد و خميدگي كمر را مي‌تواند به دنبال داشته باشد. خطرناك‌ترين شكستگي مربوط به بالاي پا، ساعد و بازوست.نكته مهم اين است كه 50درصد افرادي كه دچار اين شكستگي‌ها مي‌شوند از نظر توانايي به ندرت شرايط مساعد و يا شرايط قبل از شكستگي را پيدا مي‌كنند و 20درصد اين افراد كاملا ناتوان مي‌شوند. به حدي كه با صندلي چرخ‌دار بايد امورات‌شان را بگذرانند و 20درصد هم در همان سال اول به دليل عوارض شكستگي جان خود را از دست مي‌دهند.سیکل‌های قاعدگی را کنترل کنید
در ميان هورمون‌هاي زنانه استروژن عاملي است كه باعث تحريك و جذب كلسيم از روده‌ها مي‌شود و پروژسترون مانع از اثر تركيبات كورتون‌دار بر بدن مي‌شود و تركيب استخوان‌سازي را بيشتر مي‌كند.توده استخواني در خانم‌ها به وضعيت سيكل‌هاي قاعدگي بستگي دارد. شروع زودرس قاعدگي باعث افزايش توده استخواني و تاخير آن موجب كاهش توده استخواني مي‌شود. قاعدگي نامنظم كاهش توده استخواني را به دنبال دارد پس كنترل سيكل‌هاي قاعدگي مرتب از ضروريات است. قاعدگي نداشتن به مدت يك‌سال يائسگي محسوب مي‌شود اما اگر خانمي اقدام به برداشتن تخمك‌ها كند، بعد از2 ماه يائسه محسوب مي‌شود كه شروع پوكي استخوان را به‌دنبال دارد.
اين غذاها را نخوريد
تغذيه اثر بسيار مهمي در ميزان توده استخواني دارد. مهم‌ترين عامل افزايش توده استخواني كلسيم است و ميزان كلسيم در غذاي روزانه تاثير بسزايي در اين خصوص و اختلالات در نحوه مصرف غذا و نوشيدني‌ها دارد. رژيم‌هاي لاغري غيراستاندارد يا خودسرانه، كم‌اشتهايي و استفاده بي‌رويه از غذاهاي فست‌فود عوامل موثري در زمينه‌سازي پوكي استخوان هستند. نمک نخورید، نمکدان بشکنید!
نمك عاملي است كه مانع از جذب كلسيم مي‌شود پس استفاده از دوغ‌هاي آماده در بازار كه مملو از نمك است جذب كلسيم را دچار اختلال مي‌كند، بنابراين از دوغ بدون نمك كه در منزل تهيه مي‌شود استفاده كنيد. در مورد استفاده از ويتامين‌ها و مكمل‌ها و دارو حتما با پزشك معالج خود مشورت كنيد و بدون تجويز پزشك و به توصيه ديگران اقدام به استفاده از داروها و مكمل‌ها نكنيد. به اميد زندگي سالم و پر از نشاط.بيماري‌هايي كه استخوان‌ها را مستعد پوكي مي‌كنند
بعضي از بيماري‌ها مي‌توانند عاملي در جهت پوكي استخوان باشند.- سرطان‌ها و بيماري‌هايي كه با مصرف كورتون زياد همراه است.
- بيماري ديابت
- بيماري كم‌كاري تيروئيد
- فعال شدن بيش از اندازه هورمون پاراتيروئيد
- يائسگي زودرس
- در نهايت افزايش سن
- عوامل فرعي ديگر
- بي‌تحركي (بيش از 6ماه در بستر بيماري بودن)
- فقدان كلسيم و ويتامين D در رژيم غذايي.
- فقدان نورآفتاب (وجود نورآفتاب براي تبديل
- ويتامين D به 3D كه فرم قابل جذب است ضروري است)
- توده بدني BMI زير 19 (لاغري مفرط)
- مصرف سيگار
- مصرف هپارين (داروي ضدانعقاد) و ضد تشنج.
راه‌هايي براي فرار از شكستگي استخوان
- توصيه به تغذيه مناسب، ورزش و تحرك در كودكان تا سن بلوغ.
- استفاده مناسب از شير(حداقل 2 ليوان در روز)
- استفاده از نور خورشيد.
- در بزرگسالان مصرف روزانه 1000 تا 1500 ميلي‌گرم كلسيم و400 تا 800واحد ويتامين D.
کف دست‌ها را به سمت خورشید بگیرید
وقتي به بيماران يا افراد سالم توصيه مي‌شود از نورخورشيد استفاده كنند. دچار اين اشتباه مي‌شوند كه اگر نورخورشيد با لباس تماس داشته باشد كافي است، كه اين يك باور غلط است. تماس نورخورشيد با پوست بدن اثربخشي خاص خودش را در تبديل ويتامين D به 3D دارند.بنابراين به خانم‌ها توصيه مي‌شود؛ به مدت 15دقيقه روزانه كف دست‌ها را در معرض تابش نورخورشيد قرار دهند. در هر شرايطي امكان چنين حركتي وجود دارد. نكته دوم اين كه ممكن است افراد نسبت به استفاده از شير دچار حساسيت گوارشي شده و به نفخ يا اسهال دچار شوند كه براي پيشگيري مي‌توانند از شيرهاي كم لاكتور استفاده كنند. سوم اين كه نيمي از افراد به دليل بالا بودن چربي خون استفاده از شير را جايز نمي‌دانند. اين گروه مي‌توانند از شيرهايي استفاده نماييد كه ميزان چربي آنها صفر است.
